Werkterrein

De Hoge Raad is een gerecht dat tot de rechterlijke macht behoort (artikel 2 van de Wet op de rechterlijke organisatie). Het werkterrein van de rechterlijke macht omvat in de kern de berechting van civiele zaken, strafzaken en bestuursrechtelijke zaken. Het bestuursrecht valt uiteen in sociaal zekerheidsrecht, belastingrecht, economisch bestuursrecht en overig bestuursrecht. Het werkterrein van de Hoge Raad bestrijkt hoofdzakelijk het burgerlijk recht, het strafrecht en het belastingrecht, en daarnaast een beperkt deel van het sociaal zekerheidsrecht en het economisch bestuursrecht. De Hoge Raad is in het Koninkrijk der Nederlanden op zijn werkterrein de hoogste rechter voor rechtszaken in zowel Nederland als Aruba, Curaçao, Sint Maarten, Bonaire, Saba en Sint Eustatius. Zaken kunnen op drie manieren bij de Hoge Raad terechtkomen: door middel van een beroepschrift in cassatie dat is gericht tegen een uitspraak van een gerecht in feitelijke instantie, een vordering van de procureur-generaal bij de Hoge Raad tot cassatie in het belang der wet, of een rechterlijke beslissing (in een civiele zaak of een belastingzaak) tot het stellen van een prejudiciële vraag aan de Hoge Raad.

Het werk van de Hoge Raad wordt verricht binnen de rechterlijke organisatie van de Hoge Raad. Die bestaat uit drie onderdelen: de raad, het parket en de bedrijfsvoering. De leden van de raad en het parket zijn rechterlijk ambtenaar. De leden van de raad spreken recht in zaken die bij de Hoge Raad zijn aangebracht. De leden van het parket brengen onder meer conclusies (juridische adviezen) in zaken uit. De medewerkers van de directie bedrijfsvoering hebben faciliterende taken in de rechterlijke organisatie van het gerecht de Hoge Raad.