De organisatie

De organisatie van de Hoge Raad is een rechterlijke organisatie (art. 2 Wet op de rechterlijke organisatie) en bestaat uit drie zelfstandige onderdelen: de Hoge Raad, het parket bij de Hoge Raad en de directie bedrijfsvoering.

Op 31 december 2021 bestond de Hoge Raad uit de president en 34 raadsheren, inclusief vice-presidenten. Ook is bij de Hoge Raad een griffier werkzaam. Op die datum werkten bij het parket bij de Hoge Raad: de procureur-generaal, de plaatsvervangend procureur-generaal, 22 advocaten-generaal, 2 advocaten-generaal in buitengewone dienst en een plaatsvervangend advocaat-generaal.

Tot de directie bedrijfsvoering behoren de directeur bedrijfsvoering en de medewerkers van de wetenschappelijke, juridische en administratieve ondersteuning, het kenniscentrum, secretariaten, de afdelingen financiën, planning en control (FP&C), automatisering en informatisering (A&I), personeel en organisatie (P&O), communicatie. Binnen de directie bedrijfsvoering waren op 31 december 2021 214 personen werkzaam.

Hierna doet de directie bedrijfsvoering aan de hand van enkele thema’s verslag van samenwerking en kruisbestuiving binnen de organisatieonderdelen in het jaar 2021.

COVID-19
De pandemie COVID-19 had in 2021 wederom aanzienlijke invloed op de organisatie van de Hoge Raad. De Hoge Raad heeft de maatregelen ter voorkoming van de verspreiding van het virus en de interne organisatie-richtlijnen van de Rijksoverheid met inachtneming van het belang van continuïteit van de rechtspraak zoveel mogelijk gevolgd. De Hoge Raad heeft de reguliere processen van de zaaksbehandeling kunnen voortzetten: het ontvangen en behandelen van zaken, het houden van zittingen, het uitbrengen van conclusies (adviezen) door de leden van het parket, het bijeenkomen in raadkamer, en het doen van uitspraken.

Ten behoeve van de voortgang van het primaire proces zijn diverse maatregelen genomen. De leidinggevenden hebben zich samen met de medewerkers van de wetenschappelijke, juridische en administratieve ondersteuning ingespannen om de voortgang van de zaaksbehandeling te waarborgen en in te spelen op persoonlijke situaties. Eind 2021 is geïnvesteerd in de aanschaf van ICT-apparatuur om het thuiswerken te faciliteren. Hierbij speelt ook de wens om de waarborgen voor het beheer en de veiligheid van informatie verder te verbeteren met behulp van door het werk ter beschikking gestelde apparatuur.

COVID-19 heeft de inzet en het enthousiasme om de Hoge Raad als organisatie optimaal te laten functioneren niet verminderd. Er is onder andere gewerkt aan de volgende speerpunten.

Digitalisering
Digitalisering is binnen de Hoge Raad een permanente veranderfactor geworden. Bij digitalisering gaat het onder meer om digitaal procederen en het digitaal inrichten van de eigen werkprocessen. Het is mogelijk om bij de Hoge Raad digitaal te procederen, zowel bij de sectoren civiel recht, strafrecht, als belastingrecht. Ook de interne werkprocessen zijn grotendeels gedigitaliseerd. Bijzondere aandacht gaat daarbij uit naar informatie- en ICT-veiligheid.

Kennismanagement
Kennismanagement speelt een fundamentele rol bij het werk van de Hoge Raad. Daarvoor worden diverse (juridische) bronnen aangewend, gedigitaliseerd en makkelijk vindbaar en toepasbaar gemaakt. Dit heet het HR Kennisplein. Het HR Kennisplein is binnen de Hoge Raad hét centrale punt waar alle informatie en kennis beschikbaar wordt gesteld en wordt gedeeld. Het doel is de informatiebronnen gebruikersvriendelijk en overzichtelijk te ontsluiten. In het HR Kennisplein is de verzamelde content van uitgevers en overheden integraal te doorzoeken én is het mogelijk om documenten met elkaar te delen, voor zover dat past bij het rechterlijk domein. Er wordt gebruik gemaakt van Open Source-software.

Human resource management (HRM)
Eind 2021 is het ‘Strategisch Kader Personeelsbeleid 2022-2026′ (SKP) opgesteld. Daarbij is uitgegaan van ontwikkelingen enerzijds en een analyse van de bestaande situatie anderzijds. Dit kader biedt een HRM-strategie voor de jaren 2022-2026. Voor de realisatie van de strategische doelstellingen worden de komende jaren diverse beleidsthema’s verder uitgewerkt. Het gaat dan om arbeidsmarktcommunicatie, loopbaan- en opleidingsbeleid, diversiteits- en inclusiebeleid en andere onderwerpen die onder HRM vallen.

Openheid en integriteit
Een open werkhouding, een eerlijke en betrouwbare manier van werken en correct met elkaar omgaan zijn vanzelfsprekend van essentieel belang. Integriteit heeft voortdurend aandacht.
Ter ondersteuning zijn in 2021 twee regelingen vastgesteld: de regeling ‘Integriteit’ en de regeling ‘Ongewenste omgangsvormen’. In de organisatie van de Hoge Raad zijn drie vertrouwenspersonen beschikbaar. Zij zijn afkomstig uit diverse geledingen van de organisatie, mede omwille van de toegang tot vertrouwenspersonen.

Ziekteverzuim
In 2021 is ingezet op het terugdringen van het ziekteverzuim, COVID-19 daargelaten. Hiervoor zijn diverse maatregelen genomen. Het jaar 2021 is afgesloten met een ziekteverzuimpercentage van 4,2%, 0,7% lager dan het gemiddelde ziekteverzuim in 2021 van 4,9% binnen het openbaar bestuur en overheidsdiensten.

Introductie van nieuwe medewerkers
Nieuwe medewerkers wegwijs maken en ondersteunen zodat zij snel zelfstandig kunnen werken, wordt ook wel ‘onboarding’ genoemd.  Het is de eerste stap in de kennismaking met de organisatie. In 2021 heeft de Hoge Raad een app ontwikkeld om nieuwe medewerkers te voorzien van informatie over de Hoge Raad. In een jaar waarin thuiswerken het beleid was, bleek deze app van grote meerwaarde.

Duurzaamheid
De organisatie van de Hoge Raad neemt maatregelen om de bedrijfsvoering duurzamer te maken. De maatregelen staan in het kader van de klimaatdoelstellingen 2030 van de Rijksoverheid en het maatschappelijk belang van een duurzame bedrijfsvoering. In 2021 is de ecologische voetafdruk van de Hoge Raad opgesteld, samen met de werkgroep Duurzaamheid van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Gebleken is hierbij dat de Hoge Raad duurzaam is op aandachtsgebieden als vervoer en afval, maar dat aanvullende maatregelen voor het energiegebruik nodig zijn. De ecologische voetprint vormt een goede basis om op verder te bouwen. De inspanning om onze klimaatafdruk te verkleinen leveren we samen met de Poort van Den Haag, een van de partijen in het consortium die het pand van de Hoge Raad beheren.

Veiligheid
In 2021 is voor de duur van twee jaar een Beveiligingsadviseur (BVA) bij de Hoge Raad in dienst getreden. Deze is verantwoordelijk voor het algehele veiligheidsbeleid en de dagelijkse uitvoering daarvan. Hiermee staat het onderwerp ‘veiligheid’ stevig op de agenda. Onder veiligheid verstaan we niet alleen fysieke veiligheid, maar ook andere vormen van veiligheid, zoals informatieveiligheid. Ontwikkelingen in de samenleving noodzaken tot een bewuste afweging van risico’s en bijpassende maatregelen. Dit geschiedt in overleg met een aantal partijen in en om de rechterlijke macht en de overheid.

Risicomanagement
In 2021 heeft de organisatie van de Hoge Raad een begin gemaakt met de inrichting van risicomanagement als wezenlijk onderdeel van strategie en beleid. Dit stelt de organisatie in staat om mogelijke risico’s tijdig te signaleren en beheersmaatregelen te treffen, zodat de voortgang van de voornaamste processen optimaal gewaarborgd is. In 2022 wordt het risicomanagement verder ontwikkeld. We passen het risicomanagement toe met de volgende doelen: voldoen aan wet- en regelgeving, bescherming van de organisatie van de Hoge Raad, waarborgen van de voortgang van de werkprocessen, een betere inzet van middelen en voorbereid zijn op de toekomst.